HIK HASI

 
Espazio honetan, Hik Hasi Ebaluazioa Haur Hezkuntzan paradigma aldaketari buruzko hausnarketa bat partekatuko dut zuekin. Hogeita bederatzigarrena, 2016ko udazkenean argitaratutako monografikoa da. Egileak, Alexander Barandiarain eta Iñaki Larrea izeneko bi autore dira. Huek, Mondragon unibertsitateko Huezi hazitegi ikerketa taldeek dira. Testua ikasleen ebaluazioan datza, baina badira beste hainbat gai jorratzen direnak, ahala nola, hezitzaileen jarrera, familia eta komunitatea, materiala... denak dute ongizatea bermatzeko. Baina, dena eskola modernoa eta berritzaile bati begira egiten dira.

Hezkuntzan hainbat faktore garrantzi handia dute. Harremanak hurrengoak dira ikaskuntza prozesuan. Ikasleek eta irakasleek, baita familiak ere, elkarrekin lan ederragoa eta errazagoa egiten dute haur kopurua da etxearen eta eskolaren arteko alderik esanguratsuenetakoa. Haurren arteko harremanak izugarrizko garrantzia du eskolako giroan. Garrantzi handia ematen zaio baita ere, eskolan taldeen konfigurazioei, talde homogeneoak baztertzen dira talde heterogeneoak sortu nahian. Haurren kopurua zaindu faktorea da masifikazioa, haur izango da sentikorrak izateko. Haur gehiegi egon ezkero hezitzaileak ez du aukera edukiko haur arreta behar du, eta horrek arazoak sor ditzakeen kaltetan. Adin-aniztasuna edukitzeak aberasgarriagoa bilakatzen du esperientzia. Une jakin batzuetan zenbait adinetako haurrak nahasteak onurak dakartza. Esperientzia lagungarriak dira haurren garapenerako. Beste adineko umeekin elkartuz imitazioa areagotzen da, imitazioa ikasteko biderik hobetzen da. Haurrari, erakargarria egingo zaio besteek egiten duten imitazioa eta horren bidez gauza ugari ikasteko aukera edukiko du.

 

Mundu irekiago batean kokatuz, materialen aukerak garrantzia hartzen dute. Espazioak aurkitzearekin batera, leku kokatutako materialen ebaluazioa ere proposatzen da. Materialak, esperimentazioa bultzatu behar dute. Materia zentzumen bidez ikertu behar dugu lehenik, gero kontzeptura pasatzeko. Hori egindakoan, edukiera gisa erabili ahal izateko materialak behar dira, azken finean, gauzak barneratzeko, ateratzeko, gordetzeko... Honek erakusten duena da, besteak beste, haurrarekin egin gauzak badirela pribatuak eta norberak babestu behar ditu gauzak direla. 

Baina, haurrei material guztia hezitzaileak ematea onuragarria da?

Nik uste dut, onuragarria dela haurrei material ezberdina eskaintzea, horrela, lehen aipatu bezala haien esperimentazioa areagotu egingo da, hezitzaile bezala inongo araurik jartzen ez dugu beti ere. Baina, beste alde batetik, haurrek beren kabuz materiala erabiltzen eta bilatzen ikasi behar dute,esaterako, naturako elementuak, etxean ahal izateko. Hezitzaileek, materialak ez badiegu ematen imajinazioa bultzatuko dugu.

Materialez gain, denboraren antolakuntza ere oso ondo da eta batez ere denboran ikusten da. Berez, ez dugu denboraren antolaketa zurrunik aurreikusten, hau da ez dago denboraren planifikazio zehatzik. Badakigu hainbat momentu errepikakorrak direla,esaterako harrera, eta irteera. Hau malgutasun eta haurrak behar duen denbora bat izan diegu.

Horren erraza ahal da denen denborak barne hartzen?

Denbora guztian haur guztien erritmoak errespetatzea zaila izaten da, izan ere, gaur asko baditugu ez da batere erraza hezitzaile bakar batentzat denen erritmoak errespetatzea. k, malgutasunak ere bere neurri zehatzak izan behar ditu, denentzat egokia izan dadin. Adibidez sarrera eta irteeran, denbora tarte bat utziz eta haurra prest dagoen erabakiko du noiz dagoen prest harrera eta irteera egiteko, batez ere lehen asteetan, denbora honek gainera, familien harremana sustatuko du.

Gainera, eskoletan, garapen ekologikoaren alde lan egingo duen talde profesional bat izango da. Honi balioa ematen diogu, ez dugu betiko ikuspegitik ikusten, hau da, ez dugu haurrak haien tutorearen esku utziko, izan ere eskoletan lan egiten duen edonoren ardurapean daude haurrak: irakasleena, jangelako profesionalena, garbiketaz arduratzen direnean, lanetan egon behar dute... denen ardura da haurrak zaintzea.

Profesional ugarik hartzen dute parte, beraz, oso behar da guztien arteko koordinazioa egotea. Honen arira, Hik Hasiko 29. Monogradiako esaldi batek esaten duen moduan “eskoletan albo batera utzi nahi dugu norberaren gelan eta ume taldean oinarritutako dinamika”. Haurrak egun osoa gela berdinean egotea ez datorrelako bat garapen-testuinguru ekologikoaren ikuspegiarekin

Haurrek hainbat gune eta espazio desberdin behar dituzte haien garapena hobetzeko. gune zabalak irudikatzen dira. Espazio hauek erakargarriak egin behar dira haurrentzat, badelako arrazoi nagusi bat: hezitzaileek ahala egiten dute eskaintza osoa izan aurrean eta haurraren gaitasuna dute aktiba dezake horrek.

Honekin batera, haurrak beste geletara joateko aukera ere edukiko dute. Erabakiak gaitasuna eta askatasuna izango dute, eta kasu honetan irakasle bat baina gehiago izango da haurraren erreferente. Honek guztiak ongi funtzionatzen du, irakasle orok oso garbi badaki bere rola zein den eta non eman behar duen laguntza. Ezinbestekoa da hezitzaileen arteko komunikazio egokia ematea hori bermatzeko.

Beste alderdi garrantzitsuenetarikoa familia da, familiak parte-hartze zuzena dauka eskola barruan. Hezitzaileak zein familiak helburu berdinak, beraz, elkarreraginean egotea ezinbestekoa da. Eskola dinamikan parte hartzeko aukera daukate baita gela barruan dauden ekintzetan parte hartzen. Konfiantza harremana izateko lan egiteko bat egon da atzetik. Konfiantzazko harreman hau lortzen bada, haurrarentzat hobe da, berak seguruago sentituko delako espazioa esploratzen.

Bukatzeko,aurretik guztia eskatzen da eskola egoki bat izateko?

Behar da hurrengoa eskola egoki bat osatzeko. Haurren erritmoa eta garapen aukerak bermatuz eta ahalik eta eskola osatuz.

Bibliografia   

Hik Hasi. (2016). Ebaluazioa Haur Hezkuntzan paradigma aldaketa. (29. monografikoa). 51-77 orr.